ABSTRACT
BACKGROUND. Chickenpox is a common disease in Poland, which is usually mild, but can lead to serious complications. Vaccination is an effective form of prevention. Prior to universal vaccination against chickenpox, high incidence was recorded in many countries.
In Poland, since 2003, vaccinations have been carried out recommended for people who did not suffer from chickenpox and, since 2009, obligatory vaccinations for children up to 12 years of age particularly vulnerable to infection and children around them.
AIM. To assess epidemiological situation of chickenpox in Poland in 2019, including vaccination coverage in Polish population, in comparison to previous years.
METHODS. Assessment of the epidemiological situation of chickenpox in Poland in 2019 was based on the results of the analysis of aggregate data published in the annual bulletins: “Infectious diseases and poisoning in Poland in 2019” and “Protective Vaccination in Poland in 2019.” In addition, the recommendations from the Protective Vaccine Program for 2019 were used.
RESULTS. In 2019, 180 641 cases of chickenpox were registered in Poland, i.e. 17.2% more than in the previous year. The incidence of chickenpox in 2019 was 470.6 per 100 thousand and was higer than in 2018. The lowest incidence was registered in the Dolnośląskie Voivodeship – 297.9/100 thousand, the highest in the Śląskie Voivodeship – 555.9/100 thousand. Children aged 0-4 years became ill the most (89 611). The incidence of chickenpox in men was higher than in women, and in rural areas it was higher than in urban areas. Hospitalization due to chickenpox in 2019 covered 1 156 people, which accounted for 0.64% of the total number of registered cases.
SUMMARY. In 2019, there was a growth in the number of chickenpox cases compared to the previous year, the incidence remains lower than in 2012-2014. An effective method of disease prevention is vaccination against chickenpox, which, despite the lack of common funding, is carried out in a growing population. Further improvement of the epidemiological situation requires health education of the society in the field of primary prevention, which is based on vaccinations. As recommended, the chickenpox vaccination course consists of two doses of the vaccine separated by at least 6 weeks from the previous dose.

STRESZCZENIE
WSTĘP. Ospa wietrzna jest chorobą często występującą w Polsce, która zwykle przebiega łagodnie, ale może prowadzić do poważnych powikłań. Skuteczną formą zapobiegania są szczepienia. Przed wprowadzeniem powszechnego szczepienia przeciw ospie wietrznej w wielu krajach rejestrowano wysoką zapadalność. W Polsce od 2003 r. są prowadzone szczepienia zalecane dla osób, które nie chorowały na ospę wietrzną oraz od 2009 r. obowiązkowe dla dzieci do 12 r. ż. narażonych w sposób szczególny na zakażenie i dzieci z ich otoczenia.
CEL PRACY. Celem pracy była ocena sytuacji epidemiologicznej ospy wietrznej w Polsce w 2019 r. oraz porównanie z sytuacją w poprzednich latach.
MATERIAŁ I METODY. Ocenę sytuacji epidemiologicznej ospy wietrznej w Polsce w 2019 r. przeprowadzono na podstawie wyników analizy danych zbiorczych opublikowanych w rocznych biuletynach: „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2019 r.” oraz „Szczepienia ochronne w Polsce w 2019 r.”.
Ponadto wykorzystano zalecenia z Programu Szczepień Ochronnych na 2019 r.
WYNIKI. W 2019 r. w Polsce zarejestrowano 180 641 zachorowań na ospę wietrzną, tj. o 17,2% więcej niż w roku poprzednim. Zapadalność na ospę wietrzną w roku 2019 wynosiła 470,6 na 100 tys. i była wyższa niż w 2018 r. Najniższą zapadalność zarejestrowano w województwie dolnośląskim – 297,9/100 tys., najwyższą natomiast w województwie śląskim – 555,9/100 tys. Najwięcej zachorowań dotyczyło dzieci w wieku 0-4 lata (89 611). Zapadalność na ospę wietrzną mężczyzn była wyższa niż kobiet, a mieszkańców wsi wyższa niż mieszkańców miast. Hospitalizacja z powodu ospy wietrznej w 2019 r. objęła 1 156 osób, co stanowiło 0,64% ogółu liczby zarejestrowanych zachorowań.
PODSUMOWANIE. W 2019 r. wystąpił wzrost liczby zachorowań na ospę wietrzną w porównaniu z poprzednim rokiem, natomiast zapadalność pozostaje na poziomie niższym niż w latach 2012-2014. Skuteczną metodą zapobiegania zachorowaniom są szczepienia przeciw ospie wietrznej, które pomimo braku powszechnego finansowania są wykonywane u coraz większej części populacji. Dalsza poprawa sytuacji epidemiologicznej wymaga edukacji zdrowotnej społeczeństwa w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej, której fundament stanowią szczepienia. Zgodnie z zaleceniami cykl szczepień przeciw ospie wietrznej obejmuje podanie dwóch dawek szczepionki w odstępstwie co najmniej 6 tygodni od poprzedniej dawki.