OBJECTIVES. The aim of this study is to assess the epidemiological situation of foodborne botulism in Poland in 2018-2021, compared to previous years.
MATERIALS AND METHODS. The assessment is based on an analysis of aggregated surveillance data from the annual bulletin “Infectious Diseases and Poisons in Poland” from 2013-2021, as well as botulism case reports collected by sanitary epidemiological stations and sent to the Department of Epidemiology of Infectious Diseases and Surveillance of the NIPH NIH – NRI or provided by EpiBase.
RESULTS. A total of 54 foodborne botulism cases were registered between 2018 and 2021, including 31 (57.4%) cases of laboratory-confirmed botulism intoxication. Most cases (46 cases, 85.2%) were sporadic. The declining trend in the number of notifications continued throughout the time period, and the incidence recorded in 2021 (0.02 per 100,000 population) was the lowest since the introduction of mandatory reporting and registration of botulism in Poland. The highest median annual incidence was recorded in the Warmisko-Mazurskie (0.18), but many voivodeships reported only single notifications or none. The decreasing trend in rural areas relative to the level of incidence in urban areas continued. Men (incidence in men more than twice that of women) and people aged 50-59 predominated. All patients were hospitalized. According to the State Sanitary Inspection, there were 3 deaths (mortality of 5.6%).
CONCLUSIONS. In 2018-2021, the downward trend in the number of foodborne botulism notifications in Poland continued. At the same time, the considerable proportion of cases reported by physicians without laboratory confirmation and not meeting the definition of botulism adopted in other EU countries is noteworthy. The incidence in rural areas decreases to the level of incidence in urban areas, and the previously observed geographical distribution of cases diminishes.

CEL PRACY. Celem niniejszej pracy jest ocena sytuacji epidemiologicznej zatruć pokarmowych jadem kiełbasianym w Polsce w latach 2018-2021 w porównaniu z latami poprzednimi.
MATERIAŁ I METODY. Ocenę przeprowadzono w oparciu o analizę danych zbiorczych z rocznych biuletynów „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce” z lat 2013-2021 oraz danych indywidualnych z raportów jednostkowych o zachorowaniach na botulizm wypełnianych przez stacje sanitarno epidemiologiczne i przesyłanych do Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH – PIB lub zamieszczonych w EpiBazie.
WYNIKI. W latach 2018-2021 zarejestrowano w Polsce ogółem 54 zachorowania, w tym 31 (57,4%) przypadków potwierdzonych laboratoryjnie wykazaniem obecności toksyny botulinowej. Większość przypadków (46 zachorowań, 85,2%) stanowiły zachorowania sporadyczne. Przez cały okres utrzymywał się trend spadkowy w liczbie zgłoszeń,
a odnotowana w 2021 r. zapadalność (0,02 na 100 000 ludności) była najniższą od czasu wprowadzenia w Polsce obowiązku zgłaszania i rejestracji botulizmu. Najwyższą medianę rocznej zapadalności odnotowano w województwie warmińsko mazurskim (0,18), wiele województw zgłaszało jednak jedynie pojedyncze zachorowania lub nie zgłaszało ich wcale. Utrzymał się trend obniżania się zapadalności na wsi do poziomu zapadalności w miastach. Częściej chorowali mężczyźni (zapadalność ponad 2-krotnie wyższa od zapadalności kobiet) oraz osoby w wieku 50-59 lat. Hospitalizowano wszystkich chorych. Według danych Państwowej Inspekcji Sanitarnej odnotowano 3 zgony (śmiertelność 5,6%).
WNIOSKI. W latach 2018-2021 utrzymywała się w Polsce tendencja spadkowa liczby zgłaszanych zatruć pokarmowych jadem kiełbasianym. Jednocześnie zwraca uwagę znaczący odsetek przypadków zgłaszanych przez lekarzy bez potwierdzenia laboratoryjnego, nie spełniających kryterium definicji botulizmu przyjętej w innych krajach UE. Zapadalność na wsi obniża się do poziomu zapadalności w miastach, a także zacierają się obserwowane wcześniej różnice terytorialne.