ABSTRACT

INTRODUCTION. Since the first report of vancomycin-resistant enterococci (VRE) in Poland, in 1996, these strains have spread in Polish hospitals, mainly due to selective pressure associated with increased use of vancomycin in the treatment of infections caused by methicillin-resistant staphylococci and Clostridium difficile.
At the beginning of 2016 a growing number of patients colonized with VRE in the gastrointestinal tract was observed in the Children’s Memorial Health Institute (IPCZD). Some of these patients were transferred from other hospitals, and VRE colonization was found on admission.
AIM. To analyze genetic similarity of VRE strains isolated from patients hospitalized in IPCZD and two other hospitals in Mazovian district, genetic typing by pulsed field gel electrophoresis (PFGE) was performed.
MATERIALS AND METHODS. VRE strains were isolated from rectal swabs, and other clinical samples such as blood, cerebrospinal fluid, other body fluids, and environmental samples. A total of 56 VRE strains from IPCZD, 20 strains from Siedlce and 4 strains from patients from Grochowski Hospital in Warsaw were typed by PFGE.
RESULTS. PFGE typing revealed 4 VRE clones containing several strains with identical restriction patterns.
Among VRE strains isolated from neonates hospitalized in IPCZD, two clones with 24 and 20 identical strains were found. Respectively, 16 (67%) and 12 (60%) isolates were originated from rectal swabs from patients at admission to the hospital. Clonal strains were identified in all three hospitals included in the study.
CONCLUSIONS. Our results showed that VRE strains had spread in the region. Isolation of clonal strains on admission to the hospital suggested independent VRE introductions from environment or other hospitals.
Identification of clonal strains obtained from rectal swabs and other clinical samples during hospitalization indicated horizontal transmission.

STRESZCZENIE

WSTĘP. Od czasu pierwszego doniesienia o izolacji enterokoków oporntych na wankomycynę (VRE) w Polsce w 1996 roku, szczepy te bardzo rozpowszechniły się w polskich szpitalach, na skutek selekcji spowodowanej m.in. zwiększonym zużyciem wankomycyny w leczeniu zakażeń wywołanych przez gronkowce metycylinooporne (methicillin-resistant Staphylococcus aureus, MRSA, methicillin resistant coagulase-negative staphylococci, MRCNS) oraz Clostridium difficile. Na początku 2016 roku w Instytucie Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka (IPCZD) coraz częściej zaczęli pojawiać się pacjenci skolonizowani VRE w przewodzie pokarmowym. Część z nich trafiała z innych szpitali, a kolonizację często stwierdzano w badaniu przesiewowym przy przyjęciu.
CEL. Analiza pokrewieństwa genetycznego szczepów VRE izolowanych od pacjentów PCZD oraz 2 innych szpitali na Mazowszu przeprowadzona za pomocą typowania genetycznego metodą elektroforezy pulsacyjnej (pulsed field electrophoresis, PFGE).
MATERIAŁY I METODY. Szczepy VRE izolowano z rutynowo pobieranych wymazów z odbytu oraz z innych materiałów klinicznych, takich jak: krew, płyn mózgowo-rdzeniowy, płyn z otrzewnej, a także ze środowiska pacjentów skolonizowanych / zakażonych. Typowanie objęło 56 szczepów VRE z IPCZD, 20 szczepów izolowanych od pacjentów szpitala w Siedlcach oraz 4 szczepy ze szpitala Grochowskiego w Warszawie.
WYNIKI. Typowanie PFGE wykazało obecność 4 klonów obejmujących szczepy o identycznych wzorach restrykcyjnych. Wśród szczepów VRE izolowanych od pacjentów oddziału noworodkowego IPCZD wykryto obecność 2 klonów liczących 24 i 20 szczepów o identycznych wzorach restrykcyjnych. Odpowiednio, 16 (67%) i 12 (60%) izolatów pochodziło z wymazów z odbytu pobranych w dniu przyjęcia. Podobne do siebie szczepy klonalne izolowano w IPCZD, szpitalu Grochowskim i w szpitalu w Siedlcach.
WNIOSKI. Zjawisko to świadczy o rozpowszechnieniu klonalnych szczepów VRE w środowisku regionu.
Izolacja szczepów klonalnych z wymazów z odbytu od kilku pacjentów, pobranych w dniu przyjęcia do szpitala, wskazuje na niezależne introdukcje VRE do szpitala ze środowiska pozaszpitalnego. Izolacja szczepów klonalnych z wymazów z odbytu oraz innych materiałów klinicznych uzyskanych od pacjentów w trakcie hospitalizacji (w tym od pacjentów z tego samego oddziału) świadczy o licznych przypadkach transmisji horyzontalnej.