ABSTRACT
OBJECTIVE. Aim of the study was the assessment of hepatitis B epidemiological situation in Poland in 2020 compared to previous years, taking into consideration the impact of the COVID-19 pandemic during that time.
MATERIAL AND METHODS. Data for 2020 included in individual reports on hepatitis B and HBV infections recorded by sanitary and epidemiological stations at EpiBaza, i.e. in the electronic epidemiological surveillance system on infectious diseases, were analyzed. In the assessment of the epidemiological situation, data published in the annual bulletins: “Infectious diseases and poisonings in Poland in 2020” and “Vaccinations in Poland in 2020” were also used. Data on deaths were obtained from the Statistics Poland (GUS).
RESULTS. In 2020, 992 cases of hepatitis B were reported, which corresponds to the incidence of 2.59 per 100,000 population, lower by 65.1% than in 2019. 14 cases of acute hepatitis B were reported, constituting 1.4% of all registered cases. The incidence of acute hepatitis B was 0.04 per 100,000 population and was lower by 67% compared to 2019 and lower by 71% compared to the median for the years 2014-2018. There were no cases of acute disease in the age group 0-29 years. A total of 978 chronic and unknown hepatitis B cases (UNK) were registered and the diagnosis rate was 2.56 per 100,000 population, lower by 64.2% than in 2019. Compared to the median diagnosis rate of chronic hepatitis B in 2014-2018, a decrease of 70.4% was observed. In the age group 0-19 years, there was no case reported. In 2020, 24 people died due to hepatitis B, including 22 from chronic hepatitis B.
CONCLUSIONS. The COVID-19 pandemic resulted in a significant reduction in the number of HBV tests performed and, consequently, a reduction in the number of diagnosed infections. A decrease in the number of detected infections was observed from the second quarter of 2020, i.e. from the beginning of the COVID-19 pandemic, although already in the first quarter of 2020 the number of registered hepatitis B cases was lower than in the same period in 2019. No acute cases were reported among people who were vaccinated against hepatitis B during childhood. Vaccination with three doses of hepatitis B vaccine in children in the second year of life was only slightly lower than in 2019, which proves the stability of the implementation of the preventive vaccination program, despite the limited access to primary health care during the pandemic.
STRESZCZENIE
CEL PRACY. Celem pracy była ocena sytuacji epidemiologicznej wirusowego zapalenia wątroby typu B w 2020 roku w Polsce w porównaniu z poprzednimi latami z uwzględnieniem wpływu panującej w tym czasie pandemii COVID-19.
MATERIAŁ I METODY. Dokonano analizy danych za rok 2020 zawartych w raportach indywidualnych o zachorowaniach na wirusowe zapalenie wątroby typu B (wzw B) oraz zakażeniach HBV zarejestrowanych przez stacje sanitarno-epidemiologiczne w EpiBazie tj. w elektronicznym systemie nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi. W ocenie sytuacji epidemiologicznej wykorzystywano również dane opublikowane w biuletynach rocznych: „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2020 roku” oraz „Szczepienia ochronne w Polsce w 2020 roku”. Dane dotyczące zgonów uzyskano z Głównego Urzędu Statystycznego.
WYNIKI. W 2020 roku zarejestrowano w Polsce ogółem 992 przypadki wzw B. Wskaźnik rozpoznań wynosił 2,59 na 100 tys. ludności i był o 65,1% niższy niż w roku 2019. Zgłoszono 14 zachorowań na ostrą postać wzw B, co stanowiło 1,4% wszystkich zarejestrowanych przypadków. Zapadalność na ostre wzw B wyniosła 0,04 na 100 tys. ludności i była niższa o 67% w stosunku do 2019 roku niższa o 71% w stosunku do mediany za lata 2014-2018. Nie odnotowano żadnego zachorowania ostrego w grupie wieku 0-29 lat. Zrejestrowano ogółem 978 zachorowań przewlekłych i o nieokreślonej fazie (BNO) wzw B, wskaźnik rozpoznań wynosił 2,56 na 100 tys. ludności i był o 64,2% niższy niż w roku 2019. W porównaniu z medianą wykrywalności przewlekłego wzw B w latach 2014-2018 odnotowano spadek o 70,4%. Nie odnotowano żadnego przypadku w grupie wieku 0-19 lat. W 2020 roku z powodu wzw B zmarły 24 osoby, w tym 22 osoby z powodu przewlekłego zapalenia wątroby typu B.
WNIOSKI. Pandemia COVID-19 spowodowała istotne zmniejszenie liczby wykonywanych testów w kierunku HBV i w konsekwencji zmniejszenie liczby wykrytych zakażeń. Spadek liczby wykrywanych zakażeń obserwowano od II kwartału 2020 r., tj. od początku pandemii COVID-19, chociaż już w I kwartale 2020 r. liczba zarejestrowanych przypadków wzw B była niższa niż w tym samym okresie w 2019 roku. Wśród osób objętych powszechnymi szczepieniami przeciw wzw B po urodzeniu nie odnotowano zachorowań ostrych. Stan zaszczepienia trzema dawkami szczepionki przeciw wzw B dzieci w drugim roku życia był tylko nieznacznie niższy niż w roku 2019, co świadczy o stabilności realizacji programu szczepień ochronnych pomimo utrudnionego dostępu do poradni POZ w okresie pandemii.