ABSTRACT
INTRODUCTION. The guidelines issued by the World Health Organization (WHO) in 2009 regarding hand hygiene (HH) in health care provided health care professionals with scientific evidence that argued that HH principles should be respected when dealing with patients. Despite the passage of years and strenuous attempts to introduce these recommendations to the Polish health care facilities for the prevention of healthcare-associated infections (HAI), these principles are still not being implemented in an optimal way for the patient’s safety.
OBJECTIVE OF WORK. The aim was to examine the views and attitudes of physicians (L) and nurses (P) towards the WHO rules of hand hygiene.
MATERIAL AND METHODS. The study was performed by means of a diagnostic survey using a questionnaire of our own design; random sampling was used. The study involved 231 LP: 173 (74.9%) women, 58 (25.1%) men, including 93 (40.3%) doctors and 138 (59.7%) nurses. The study was conducted in a multiprofile hospital in Małopolska in 2017. The difference between what the respondents think (their views) and what they do in reality (what attitudes they display) was examined in relation to WHO principles, such as wearing natural short nails and jewelry on their hands.
RESULTS. Negative practice of observing these HH principles in relation to views was detected (R = -0.014, p<0.05, R2 = 0.016). Respondents supported the view that the ring could affect HAI and rarely used it in practice, the practice was positive (R = 0.298, p <0.001, R2 = 0.085). Women strongly emphasized the view that wearing long nails has an impact on HAI spread, but in practice they often declared keeping long nails, practice was negative (R = -0.241, p <0.01, R2 = 0.054). In response to the question about the impact of nail painting on the spread of HAI, this view was poorly represented, in practice some of them wore painted nails, the practice was negative (R = -0.226, p <0.01, R2 = 0.045).
CONCLUSION. Despite high support for the principles of hand hygiene, in practice, these principles were not always respected, the impact on the practice was negative in areas such as: general adherence to the HH principles, wearing long and painted nails. The compatibility of views with practice was detected in relation to wearing a wedding ring.

STRESZCZENIE
WSTĘP. Wytyczne wydane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO, World Health Organization) w 2009 roku dotyczące higieny rąk (HH, Hand hygiene) w opiece zdrowotnej dostarczyły pracownikom ochrony zdrowia dowodów naukowych argumentujących konieczność przestrzegania zasad HH w kontaktach z pacjentem.
Pomimo upływu lat i prób wprowadzenia tych zaleceń do polskich zakładów opieki zdrowotnej w celu profilaktyki zakażeń szpitalnych (HAI, Healthcare-Associated Infections), zasady te nadal nie są realizowane w sposób optymalny dla bezpieczeństwa pacjenta.
CEL PRACY. Celem było zbadanie poglądów i postaw lekarzy i pielęgniarek wobec zalecanych przez WHO zasad higieny rąk.
MATERIAŁ I METODY. Badanie wykonano metodą sondażu diagnostycznego z użyciem kwestionariusza ankiety własnej konstrukcji, zastosowano losowy dobór próby. W badaniu brało udział 231osób: 173 (74,9%) kobiety, 58 (25,1%) mężczyzn, w tym 93 (40,3%) lekarzy i 138 (59,7%) pielęgniarek. Badanie przeprowadzono w wieloprofilowym szpitalu w Małopolsce w 2017 roku. Badano różnicę między tym, co respondenci myślą (jakie wyrażają poglądy) a tym co robią w rzeczywistości (jakie przejawiają postawy) w odniesieniu do zasad WHO, takich jak: noszenie naturalnych krótkich paznokci oraz biżuterii na dłoniach.
WYNIKI. Wykryto negatywną praktykę przestrzegania zasad HH w stosunku do poglądów (R = -0,014; p < 0,05; R2 = 0,016). Respondenci popierali pogląd, że obrączka może wpływać na powstawanie HAI i rzadko ją nosili, praktyka była pozytywna (R = 0,298, p < 0,001, R2 = 0,085). Kobiety silnie akcentowały pogląd, że noszenie długich paznokci ma wpływ na rozprzestrzenianie HAI, ale w praktyce często deklarowały utrzymywanie długich paznokci, praktyka była negatywna (R = -0,241, p < 0,01, R2 = 0,054). W odpowiedzi na pytanie o wpływ malowania paznokci na rozprzestrzenianie HAI, poglądy ten był słabo reprezentowany, w praktyce niektóre z nich nosiły malowane paznokcie, praktyka była negatywna (R = -0,226, p < 0,01, R2 = 0,045).
WNIOSKI. Pomimo wysokiego poparcia dla zasad higieny rąk, w praktyce zasady te nie zawsze były przestrzegane, wpływ na praktykę był ujemny w obszarach takich jak: ogólne przestrzeganie zasady HH, noszenie długich i pomalowanych paznokci. Zgodność poglądów z praktyką wykryto w stosunku do noszenia obrączki.