ABSTRACT
AIM. The purpose of this study is evaluation of the epidemiological situation of shigellosis in Poland in years 2018-2019, comparing to previous years.
MATERIALS AND METHODS. The evaluation of epidemiological situation of shigellosis in Poland was based on analysis of data from epidemiological surveillance collected in questionnaires and sent to the Department of Epidemiology of Infectious Diseases and Surveillance NIPH NIH-NRI by sanitary stations. Once a case was reported on a ZLK-1 and/or ZLB-1 form to the appropriate State Sanitary Inspector, an epidemiological investigation was conducted by collecting additional information from medical records and from the patient interview. Data from the “Infectious Diseases and Poisonings” bulletins years 2012-2019 was also used as well as data from shigellosis outbreaks acquired through ROE system – registry created for outbreak data gathering.
RESULTS. In Poland in years 2018-2019 a total of 321 cases of shigellosis was reported. Incidence per 100,000 was 0.74 in 2018, which was considerably more than in previous years, and in 2019 was 0.10 – similarly as two years before. The most cases belonged to the 25-34 and 35-44 age groups, and the least cases to the 0-4 age group. Majority of them were women. Percentage of hospitalizations was 27% in described period. Regarding to previous years, in 2018 decrease of hospitalizations was noted. Imported cases were 54.8% of all with predominance of imports from Albania. Twenty eight percent of infections were caused by S. sonnei species. 
In discussed years 10 outbreaks were registered with 246 people ill, including two large outbreaks (77 and 150 cases). August was the month with the highest number of cases (217 cases, 67.6% of all), 62.2% of them were imported.
CONCLUSIONS. Increase in number of cases and incidence of shigellosis in Poland in 2018 was caused by occurrence of two large epidemic outbreaks. Because of high percentage of imported cases, traveling to shigellosis endemic countries is currently the main risk factor for contracting the disease. This indicates the need for education for those who travel to endemic areas.

STRESZCZENIE
CEL. Celem pracy jest ocena sytuacji epidemiologicznej czerwonki bakteryjnej w Polsce w latach 2018-2019 i porównanie jej z latami poprzednimi.
MATERIAŁ I METODY. Oceny sytuacji epidemiologicznej czerwonki bakteryjnej w Polsce dokonano na podstawie analizy danych zawartych w wywiadach epidemiologicznych przekazanych do Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH-PIB przez stacje sanitarno-epidemiologiczne. Po zgłoszeniu przypadku na druku ZLK-1 i/lub ZLB-1 do właściwego Państwowego Inspektora Sanitarnego, stacja przeprowadzała dochodzenie epidemiologiczne zbierając dodatkowe informacje z dokumentacji medycznej oraz z wywiadu z pacjentem. Do oceny wykorzystano także dane z biuletynów „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce” z lat 2012-2019 oraz dane z dochodzeń epidemiologicznych z Rejestru Ognisk Epidemicznych (ROE).
WYNIKI. W Polsce w latach 2018-2019 łącznie zgłoszono 321 przypadków czerwonki bakteryjnej. Zapadalność na 100 tys. osób wynosiła 0,74 w 2018 roku, czyli kilkukrotnie więcej niż w latach poprzednich, a w 2019 roku była równa 0,10 – podobnie jak dwa lata wcześniej. Najwięcej chorych było w grupach wiekowych 25-34 lat i 35-44 lat, a najmniej w grupie wiekowej 0-4 lata. Więcej zachorowań wystąpiło wśród kobiet niż mężczyzn.
Ze wszystkich chorych w danym okresie, hospitalizowano 27% osób, przy czym w 2018 roku odnotowano spadek odsetka hospitalizacji względem poprzednich lat. Przypadki importowane stanowiły 54,8% wszystkich zachorowań. Spośród nich najwięcej zostało zawleczonych z Albanii. Większość odnotowanych zakażeń była spowodowana gatunkiem S. sonnei (28% wszystkich zachorowań). W omawianym okresie zgłoszono 10 ognisk epidemicznych z łączną liczbą 246 chorych, w tym dwa duże ogniska (77 i 150 przypadków). Najwięcej zachorowań wystąpiło w sierpniu (217 zachorowań, 67,6% wszystkich), a 62,2% z nich było przypadkami importowanymi.
WNIOSKI. Wzrost liczby przypadków oraz zapadalności na czerwonkę w Polsce w 2018 roku spowodowany był wystąpieniem dwóch dużych ognisk epidemicznych. W związku z wysokim odsetkiem zawleczeń podróże zagraniczne do krajów endemicznego występowania czerwonki bakteryjnej stanowią obecnie główny czynnik ryzyka zachorowania na tę chorobę. Wskazuje to na potrzebę zwiększenia edukacji osób podróżujących na tereny endemiczne.