ABSTRACT
Tick-borne encephalitis virus (TBEV), which causes central nervous system infections, is a major health problem in Europe and Asia. This virus is transmitted mainly via the bite of a tick. However, an infection may also occur as a result of consuming raw milk. In 2018, a total of 3 092 cases of tick-borne encephalitis (TBE) were reported in EU countries. In recent years, TBE has emerged in previously unaffected regions; thus, new endemic areas have been identified. Most cases of TBE occur in spring and autumn, which correlates with increased tick activity. TBE is found in all age groups, including infants. The clinical presentation of TBE varies, but the severity of the infection and risk of complications increase with age. Post-encephalitic syndrome, which affects up to 50% of infected individuals, significantly reduces quality of life. Currently, there is no effective treatment for TBE, and supportive management is used in the acute phase of the disease. Therefore, anti-TBE immunization and the avoidance of tick bites are of key importance in preventing this infection.

STRESZCZENIE
Wirus kleszczowego zapalenia mózgu (KZM), powodujący zakażenia ośrodkowego układu nerwowego, jest istotnym problemem zdrowotnym w Europie i Azji. Wirus ten przenoszony jest głównie w następstwie wkłucia się kleszcza, chociaż zakażenie może być również skutkiem spożycia niepasteryzowanego mleka.
W 2018 roku zgłoszono w krajach UE łącznie 3 092 przypadki zachorowań. W ostatnich latach obserwuje się rozszerzanie zasięgu występowania KZM oraz powstawania nowych terenów endemicznych wirusa. Większość przypadków zakażenia występuje w okresie wiosennym i jesiennym, co koreluje z najwyższą aktywnością kleszczy w tych porach roku. KZM stwierdzane jest w każdej grupie wiekowej, w tym u najmłodszych dzieci.
Obraz kliniczny zakażenia jest zróżnicowany, ale ryzyko ciężkości przebiegu i trwałych powikłań po przechorowaniu KZM wzrasta wraz z wiekiem. Występujący u nawet 50% pacjentów zespół postencefalityczny istotnie obniża jakość życia chorych. Obecnie nie ma skutecznej metody leczenia KZM, a postępowanie w ostrym okresie choroby ma charakter wyłącznie objawowy. Z tego powodu kluczowe znaczenie w prewencji zakażenia mają szczepienia przeciwko KZM oraz działania profilaktyczne minimalizujące możliwość ukłucia przez kleszcza.